Chất sơn trong tranh sơn mài là nhựa cây sơn, đây là loại nhựa khó khai thác, khó chế biến và bảo quản vì nó dễ bị nhăn, khô và tối rất nhanh khi tiếp xúc trực tiếp với nước, gió và ánh sáng mặt trời.
Tranh sơn mài sử dụng các vật liệu truyền thống như sơn then, sơn cánh gián, cùng son, bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai…vẽ trên vóc màu đen. Kỹ thuật vẽ sơn mài rất khó và có tính ngẫu nhiên chứ không có tính chủ ý như các loại tranh khác.
Muốn tranh sơn mài đẹp phải làm tranh khô nhanh bằng cách ủ trong tủ kín gió và có độ ẩm cao, muốn thấy tranh phải mài mới thấy hình. Người xưa dùng lá chuối khô làm giấy nháp, giờ đây nguyên tắc đánh bóng tranh lần cuối chưa có gì thay thế phương pháp thủ công bởi, loại tranh này không được phép phủ dầu bóng. Đó chính là điểm khác biệt và độc đáo của tranh sơn mài. Sự thành công của một bức tranh sơn mài phụ thuộc rất lớn vào công đoạn sau cùng. Tranh sơn mài được đánh bóng bằng các vật liệu như: than củi xoan nghiền nhỏ, tóc rối, đá gan gà…
Mỗi một bức tranh sơn mài thường được phủ khoảng 15 lớp sơn nên đảm bảo được chất lượng cao cho tranh và có độ bền rất lâu theo năm tháng.
Cũng chính vì những lý do trên mà tranh sơn mài được xem là kết quả của một quá trình sáng tạo của những họa sĩ, những nghệ nhân trong việc kết hợp những thứ tự nhiên trong cuộc sống để tạo ra những tác phẩm tuyệt đẹp, kỳ ảo với những gam màu tươi tắn và hài hòa.
Treo tranh sơn mài trong nhà không những làm nổi bật nét sang trọng quý phái cho căn nhà mà còn mang lại vẻ tươi mát, sự may mắn cho những ai sở hữu nó.
